İnsanı kaynak olarak görme bence son dönemlerdeki en önemli tartışma konularından bir tanesidir. İnsan kaynak olabilir mi? Yoksa insan bir varlık mıdır? Çok basit gibi görülen bu kavramlar aslında o kadar farklı ki, sebebi ise tamamen insana verilen değerle alakalıdır.
İnsan bir organizasyon içinde kaynak olarak görülürse farklı bir bakışana mı sahip olmalıyız? İnsan hammadde, ürün ya da para gibi bir kaynak mıdır? Yoksa tüm bunları yöneten varlık mı?
Sanırım ikinci paragrafta ki sorduğumuz sorular konuya biraz daha açıklama getirdi. İnsan bir varlıktır bu nedenle kaynak olarak görmek insanı robotlaştıran ya da kıymetini azaltan bir kavramdır. İnsan bir para değildir. Parayı oluşturan en değerli varlıktır.
Hadi buradan bir tartışmayı daha ateşleyelim. İnsan kaynakları bölümü mü yoksa insan varlıkları bölümü mü?
Şimdilik bu sorunun cevabı olumsuz çünkü hala biz insanı kaynak olarak görüyoruz. Korkarım ki gelecekte de böyle olacak gibi görünmektedir. Robotlaşan dünyada insanı daha fazla kaynak olarak görebiliriz. Globalleşme, ekonomik bakış açıları ve ekonomik akımlar maalesef buna çanak tutacaktır.
Bu olumsuz durumu nasıl değiştirebiliriz? Asıl bakmamız gerek soru budur diye düşünüyorum. Öncelikle insan kaynaklarının mevcut fonksiyonları bu bakış açısını değiştirmek için yetersizdir. İnsan kaynaklarının içerisine bulunan fonksiyonlara sosyal insanı içeren bir ya da birden fazla fonksiyon eklenmelidir. Çünkü insan sosyal insan yönüyle işyerinde bulunur. Bunu yok saymak çok büyük bir hatadır. Ayrıca insanı sürekli robotlaşmaya sevk eden performans sistemleri değişmeli yada tamamen ortadan kalkmalıdır. Evet farkındayım meslektaşlarım performansı olmaz ise olmaz görmektedir. Ama performansın insanı etkiyen iş yerindeki en önemli faktör olduğu unutulmadan, performansın insanı robot yaptığı da gözden kaçmamalıdır.
Son olarak da şu kısma bakalım. Şuan bu konu için ne erken ne de çok geç ama bana kalırsa şuandan itibaren ismimiz her ne kadar insan kaynakları olsa da insanı varlık olarak görüp işlerimizi geliştirmemiş gerekir. Geliştirirken de insanın hem olumlu hem de olumsuz davranışlarını unutmadan hareket etmek bizim içinde doğru olacaktır.
Ahmet Koşkan